Er was eens..

Er was eens een meisje. Ze was zestien jaar en had een wild leven in Berlijn. Ze ging uit in de beste club van de wereld, de Berghain. Daar legde ze lijntjes speed op het toilet terwijl ze nadacht over biseksualiteit. Ze schreef alles op en zette er ‘memoire’ boven. Het boek werd bejubeld door de critici, het was hét debuut van de eeuw. En toen viel ze door de mand. Haar verslag bevatte hele passages uit een boek van een Duitse ex-blogger. Híj was daar geweest, in die club. Híj had die vaselinetitten beetgepakt. Híj had heupwiegend de techno-plasticität van de dreunende muziek ervaren. En zo kwam het, dat het sprookje van het meisje in duigen viel. De lezers waren boos en wilden hun geld terug.

“Wat is de moraal van dit verhaal?” Robert Simon staat voor de klas. Hij kijkt ons verwachtingsvol aan. Het blijft pijnlijk stil. Na vijf minuten pakt hij een stoel en schuift er op, hij leunt voorover op de rug van de stoel en houdt zijn armen gekruist. Niemand reageert. Hij geeft de hoop op en onthult dat de lezers van het boek willen dat het meisje écht van alles en nog wat heeft gesnoven. Dat ze inderdaad het arrogante, mishandelende klotekind is dat ze beweert te zijn. Dat beloofde ze door op de kaft ‘memoire’ te zetten. Zelf zegt het meisje, dat inmiddels achttien is en nog steeds niet bij de Berghein naar binnen mag, dat zoiets als originaliteit niet bestaat. Alleen echtheid.

Dat heeft ze ook knap gegoogled. Goed beschouwd zouden er inderdaad maar 36 verhalen bestaan. De rest is variatie. Alles is al eens geschreven of verfilmd. Gisteren zag ik de nieuwe Scorcese film Shutter Island. Wat een meeslepend plot. En die twist aan het einde! Vanmorgen las ik dat die twist ook in The Shining zit. En Sorcese leende van nog zes films uit andere genres. Komt een Vrouw bij de Dokter is Turks Fruit in een nieuw jasje. Alleen maar Nette Mensen is De Buitenvrouw, alleen nu met msn en Kentucky Fried Chicken. Waar zeuren we dan over? Is het kopiëren uit elkaars verhalen niet onderdeel van de hedendaagse digitale cultuur? En als de uitwerking van het verhaal an sich eigenlijk heel goed is, mag het gegeven dat auteursrechten geschonden zijn dan afdoen aan de kwaliteit van een verhaal?

De lezers liggen niet wakker van de geschonden auteursrechten van de ex-blogger. Ze voelen zich belazerd omdat ze een contract met de schrijfster hadden. Als je een ‘gezond tussendoortje’ bij de Tuinen koopt verwacht je niet dat het vol met suiker zit. Een verhaal dat begint met ‘Er was eens’ moet niet in bloedvergieten eindigen. Op de jaarlijkse braderie verwacht je dat er zelfgemaakte hamburgers verkocht worden in plaats van tofu-spiesjes en een memoire moet gebaseerd zijn op echte ervaringen van de schrijfster. Zelfs de schrijver of de regisseur die zich opzettelijk aan genres ontrekt, schept verwachtingen. Een Quinten Tarantino film moet hermetische dialogen bevatten en tussen verschillende genres bewegen. Anders kruipen boze critici in hun pen en wil de kijker zijn geld weer terug.